19/01: Ο Γεώργιος Παπανδρέου αναγγέλλει τη διάλυση της νεολαίας Λαμπράκη.
3/03: Η Διοικούσα Επιτροπή της ΕΔΑ ζητά τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ, ζητά την αποχώρηση της Ελλάδας από το ΝΑΤΟ και την προσχώρησή της στο Κίνημα των Αδεσμεύτων.
11/03: Αποστέλλεται από τον Υπουργό Παιδείας και Πρωθυπουργό Γεώργιο Παπανδρέου, στα σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης, η περιβόητη εγκύκλιος 1010, τον εξοβελισμό απ’ τα σχολεία της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη (ΔΝΛ), που πρωτοστατούσε στους μεγάλους αγώνες για την Παιδεία.
Η εγκύκλιος έγραφε, ανάμεσα στα άλλα:
«Πανταχόθεν καταγγέλλεται ότι η Κομμουνιστική Νεολαία Λαμπράκη καταβάλλει μεγάλας προσπαθείας προσεταιρισμού μαθητών των Γυμνασίων.
Βεβαίως, εφ’ όσον διεπιστώθη ποσοστόν 12% οπαδών της ΕΔΑ κατά τας τελευταίας εκλογάς, ευνόητον είναι ότι θα υπάρχουν και μαθηταί εμποτισμένοι από τας οικογενείας των με αριστεράν ιδεολογίαν.
Και αυτούς βέβαια, κατά πρώτον λόγον, θα χρησιμοποιεί η Κομμουνιστική προπαγάνδα προς προσηλυτισμόν των Νέων.
Εφιστώ διά τούτο και πάλιν την προσοχήν όλων των Καθηγητών των Γυμνασίων και τους καθιστώ υπευθύνους διά πάσαν σχετικήν δραστηριότητα της Νεολαίας Λαμπράκη.
Ο ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ.
Τούτο πρέπει να καταστή συνείδησις της Νέας Γενιάς.
Ο εθνικός φρονηματισμός, καθώς και η ηθική και πολιτική αγωγή των μαθητών είναι η πρώτη αποστολή του Διδασκάλου. Και εις αυτήν οφείλουν να επιδοθούν.
Τα δικά μας ιδανικά είναι τα ιδανικά του Ελληνοχριστιανικού Πολιτισμού. ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ (Εθνική και Πολιτική) και ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ, ΑΓΑΠΗ και ΘΥΣΙΑ. Αυτά είναι τα ιδεώδη μας και μ’ αυτά πρέπει να εμποτισθή η Νέα Γενεά, ΕΛΛΑΣ και ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ. Αληθής Δημοκρατία.
Πάσα εκτροπή πρέπει να κολάζεται αυστηρότατα. Κι αν συμβή να υπάρξουν διδάσκαλοι όχι ανήκοντες, αλλά και απλώς συμπαθούντες ή ανεχόμενοι την κομμουνιστικήν προπαγάνδαν δεν έχουν θέσιν εις την Εκπαίδευσιν.
Οσοι πιστεύουν εις τα Ιδεώδη των τα υπερασπίζουν. Και την υπεράσπισιν των ιδανικών μας και την έμπνευσιν της Νέας Γενεάς, έχει αναθέσει η Ελληνική Δημοκρατία εις τον Εκπαιδευτικόν κόσμον.
Γνωρίζω ότι έχουν μέχρι τούδε εκδοθή υπό του Υπουργείου Παιδείας πολλαί σχετικαί εγκύκλιοι. Αλλά επεθύμουν, λόγω της μεγάλης σοβαρότητος του θέματος, να επικοινωνήσω και εγώ προσωπικώς μεθ’ υμών.
Παρακαλώ όπως εις το τέλος εκάστου μηνός υποβάλλητε (Υπουργείον Παιδείας – Γραφείον Υπουργού) εμπιστευτικώς σχετικήν έκθεσιν».
Το κλίμα που κυριάρχησε μετά την εγκύκλιο είναι αποκαλυπτικό. Ακολούθησαν οι αποβολές μαθητών από τα Γυμνάσια Ιωαννίνων, Αρτας, Κομοτηνής, Καβάλας κ.ά. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των Ιωαννίνων όπου στις αρχές Απρίλη 1965 αποβλήθηκαν διά παντός απ’ όλα τα γυμνάσια της Ηπείρου δύο μαθητές, επειδή είχαν πάρει μέρος πριν πέντε μήνες (!) στην υποδοχή του προέδρου της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη Μίκη Θεοδωράκη, και του έδωσαν λουλούδια(!). Η απόφαση των καθηγητών Ιωαννίνων τέθηκε υπόψη του Γ.Παπανδρέου ο οποίος την επικήρωσε και δήλωσε: «Η διά παντός αποβολή από το γυμνάσιο Ιωαννίνων δύο κομμουνιστών μαθητών αποτελεί παράδειγμα για τον εκπαιδευτικόν κόσμον της χώρας, διδάσκοντας και διδασκομένους. Η οργάνωσις της κομμουνιστικής νεολαίας Λαμπράκη δεν επιτρέπεται να εισδύση εις τα σχολεία. Αι κυρώσεις θα είναι σκληρόταται» (Σπ. Λιναρδάτου: «Από τον εμφύλιο στη χούντα», τ. Ε’, σελ. 173). & Πετρίδης 133
15/03: Πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα και Δραπετσώνα το Α’ Ιδρυτικό Συνέδριο της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη (ΔΝΑ) της μεγαλύτερης πολιτικής οργάνωσης νεολαίας μετά την ΕΠΟΝ, όπου πήραν μέρος 250 εκλεγμένοι αντιπρόσωποι από όλη την Ελλάδα. Πρώτος πρόεδρος της ΔΝΛ εκλέγεται ο Μίκης Θεοδωράκης.
25/05: 3η Μαραθώνια πορεία Ειρήνης.
Ο Μποστ σχολιάζει και συνδυάζει γεγονότητα από την επικαιρότητα στην Αυγή της 22-5-1965. Στη επέτειο της δολοφονίας του Λαμπράκη (1963) ο αντιεισαγγελέας εφετών Θεσσαλονίκης Π. Δελαπόρτας είχε προτείνει να παραπεμφθούν στο κακουργοδικείο, για την υπόθεση Λαμπράκη, ο στρατηγός Μήτσου, ο συνταγματάρχης Καμουτσής και ο αντισυνταγματάρχης Δόλκας της χωροφυλακής, και οι οργανωτές της 3ης Μαραθώνιας πορείας Ειρήνης -η οποία επρόκειτο να γίνει την μεθεπομένη στη μνήμη του Λαμπράκη-, είχαν καλέσει να συμμετάσχουν και προσωπικότητες από το εξωτερικό, μεταξύ των οποίων, ο Τσεχοσλοβάκος ολυμπιονίκης δρομέας Εμίλ Ζάτοπεκ και ο σοβιετικός κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ. Ο Λεόνοφ μάλιστα πριν δυό μήνες στις 18 Μαρτίου θα γινόταν ο πρώτος άνθρωπος που “περπάτησε” στο διάστημα, βγαίνοντας έξω από το διαστημόπλοιο του.
3/07: ΤΡΩΑΔΕΣ – Τραγωδία Πρώτη Παράσταση, Επίδαυρος, Σκηνοθεσία: Τάκης Μουζενίδης, Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης, Χορογραφία: Μάνου, Ραλλού, Θίασος Εθνικό Θέατρο. Μουσική για αρχαίο δράμα, για άλτο, χορωδία, σαντούρι, 2 φλάουτα, κλαρινέτο και κρουστά
15/07: Ο νεαρός βασιλιάς Κωνσταντίνος εξανάγκασε σε παραίτηση τον Γ. Παπανδρέου προετοιμάζοντας την αντικατάστασή του μέσα από μια επιχείρηση αποστασίας και διάσπασης της Ένωσης Κέντρου. Επρόκειτο για βασιλικό πραξικόπημα που πυροδότησε περεταίρω το έντονο πολιτικό κλίμα. Ο Βασιλιάς αναθέτει το σχηματισμό κυβέρνησης στον πρόεδρο της Βουλής Γ. Αθανασιάδη-Νόβα.
21/7: Στην πορεία των φοιτητών και της νεολαίας που επακολούθησε τη συγκέντρωση της ΕΦΕΕ στα Προπύλαια δολοφονείται στη διασταύρωση Σταδίου και Χρ. Λαδά ο αριστερός φοιτητής της ΑΣΟΕΕ Σωτήρης Πέτρουλας, 23 χρονών, δραστήριο πολιτικό στέλεχος της Νεολαίας Λαμπράκη. Από την άγρια κι απρόκλητη επίθεση της αστυνομίας υπήρχαν και 150 τραυματίες, μεταξύ των οποίων σοβαρά και ο Αντρέας Λεντάκης, κεντρικό στέλεχος της Δημοκρατικής Νεολαίας Λαμπράκη.
23/7: Η κηδεία του Σωτήρη Πέτρουλα. Ο όγκος και ο παλμός του κόσμου θυμίζουν την κηδεία του Γρηγόρη Λαμπράκη. Εκατοντάδες χιλιάδες νέοι τιμούν τον νεκρό με τα συνθήματα: – Ο Σωτήρης ζει! – Αθάνατος! – Τούμπα δολοφόνε! – Δεν περνάει ο φασισμός! Συγκεντρώσεις σε όλη τη χώρα.
26/7: Μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για τη δολοφονία του Σωτήρη Πέτρουλα και την αναβίωση του αστυνομικού κράτους στη Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Κοζάνη, Φλώρινα, Κατερίνη, Μυτιλήνη, Σάμο, Χανιά, Γιάννινα, Σύρα, Δράμα κ.α. Ανακοίνωση Κ.Σ. ΔΝΛ «Με τη σημαία του Σωτήρη Πέτρουλα…»
2/08: Πολιτικό μνημόσυνο Σωτήρη Πέτρουλα από τη Νεολαία Λαμπράκη στο θέατρο «Παρκ» με ομιλητή τον Μίκη Θεοδωράκη. Πρωτοτραγουδήθηκε το τραγούδι «Σωτήρης Πέτρουλας» του μεγάλου μουσικοσυνθέτη. Τη συγκέντρωση ακολουθεί μεγάλη διαδήλωση ως το Σύνταγμα.
Σωτήρη Πέτρουλα
σε πήρε ο Λαμπράκης, σε πήρε η Λευτεριά
Σωτήρη Πέτρουλα
οδήγα το Λαό σου, οδήγα μας μπροστά.
Μάρτυρες, ήρωες οδηγούνε
τα γαλάζια μάτια σου
μας καλούνε.
-/10: Δημοσιεύεται Δήλωση της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Δημοκρατικής Νεολαίας για την κατάσταση στην Ελλάδα με την οποία εκφράζεται η αλληλεγγύη της στην Νεολαία Λαμπράκη: «…Καλούμε την παγκόσμια νεολαία να εκφράσει την αδελφική της αλληλεγγύη προς το λαό και τη νεολαία της Ελλάδας, ενάντια στην αστυνομική βία και τα αντιδημοκρατικά μέτρα, για να εδραιωθούν τα δικαιώματα του ανθρώπου και οι δημοκρατικές ελευθερίες μέσα σε όλους τους τομείς της ζωής στην Ελλάδα, για να καταργηθούν όλοι οι αντιδημοκρατικοί νόμοι. Καλούμε τους νέους όλου του κόσμου και τις οργανώσεις τους να εκφράσουν ενεργητικά τη συμπαράσταση τους προς τη Νεολαία Λαμπράκη, με τηλεγραφήματα, μηνύματα, διαμαρτυρίες, δηλώσεις, συγκρότηση Επιτροπών Συμπαράστασης, δημιουργία Επιτροπών «Σωτήρης Πέτρουλας» κλπ. Ο Λαός και η Νεολαία της Ελλάδας, με τον αγώνα τους και τη διεθνή συμπαράσταση, θα επιβάλουν τη Δημοκρατία και θ’ ανοίξουν το δρόμο της προόδου στη χώρα τους.»
9/11: Ο Ζαν Πώλ Σάρτρ εκφράζει τον θαυμασμό του για τον αγώνα του Λαού και της Νεολαίας μας σε συνέντευξή του προς τον Μίκη Θεοδωράκη, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα «Αυγή». «…συγχαίρω τη Νεολαία Λαμπράκη που αντιπαρατάσσει στον απειλητικό εξαμερικανισμό, τον επανελληνισμό της Ελλάδας… ο αγώνας σας είναι και δικός μας. Για σας όπως και για μας, αυτοί οι σκοποί είναι αχώριστα ενωμένοι: Δημοκρατία, εθνική αυτοτέλεια, αυτόχθονη κουλτούρα.» Δηλώνει ο Ζάν-Πώλ Σάρτρ
Δημοσιεύεται «Έκκληση προσωπικοτήτων της Γαλλίας προς την ελληνική Κυβέρνηση και την διεθνή κοινή γνώμη», μετά τις συλλήψεις των συνδικαλιστών και τα βασανιστήρια των οκτώ νέων της Καισαριανής από την αστυνομία. Την υπογράφουν μεταξύ των άλλων οι: ΖΑΝ-ΠΩΛ ΣΑΡΤΡ – Φιλόσοφος, συγγραφέας, ΛΟΥΪ ΑΡΑΓΚΟΝ – Ποιητής, ΠΑΜΠΛΟ ΝΕΡΟΥΝΤΑ – Ποιητής, ΣΙΜΟΝ ΝΤΕ ΜΠΩΒΟΥΑΡ – Συγγραφέας, ΖΑΝ ΛΥΚ ΚΟΝΤΑΡ – Σκηνοθέτης
-/12: Πρώτη Παράσταση: ΤΟ ΕΚΚΡΕΜΕΣ Aldo Nicolai, Μουσική για θέατρο, Αθήνα 1965, για φωνή και λαϊκή ορχήστρα (στίχοι τραγουδιών: Νίκος Γκάτσος). Σκηνοθεσία: Δημήτρης Μυράτ, Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης, Θίασος Μυράτ Δημήτρη Αθήνα, Θέατρο Αθηνών Αθήνα, Βουκουρεστίου 10
-/12: Ο Μ.Θ. γράφει και εκδίδει «Το Μανιφέστο των Λαμπράκηδων», αφιερωμένο στο δοξασμένο ήρωα της ελληνικής Νεολαίας και Στέλεχος των Λαμπράκηδων Σωτήρη Πέτρουλα.
Θεοδωράκης Μίκης, Μανιφέστο των Λαμπράκηδων, Βιβλιοθήκη Πρωτοπόρου 1965 (β’ έκδοση 2003, Εκδ. Ελληνικά Γράμματα)
Από την Εισαγωγή
Η Δημοκρατική Νεολαία Λαμπράκη είναι η μεγαλύτερη πολιτική οργάνωση της Νεολαίας της χώρας μας. Με τη δράση και τους αγώνες της αναδείχτηκε σ’ ένα ζωντανό και αναπόσπαστό κομμάτι της ελληνικής κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Σε μια δύναμη του Έθνους! Είναι φυτεμένη, ριζωμένη, πάνω στο σώμα της πατρίδας, με χιλιάδες, με εκατοντάδες, χιλιάδες ρίζες. Αποτελεί μια πραγματικότητα. Και φαίνεται πως είμαστε τόσο ζωντανή, τόσο «καυτή» πραγματικότητα, που οι αντίπαλοί μας δεν θέλουν, δεν τολμούν να το αναγνωρίζουν!…
Η Οργάνωση μας είναι ένα μεγάλο σχολειό δημοκρατικής αγωγής και πατριωτικού φρονηματισμού. Οι καταστατικές αρχές και τα ιδανικά μας, επιβεβαιώνουν το δημοκρατικό και πατριωτικό της χαρακτήρα. Οι αγώνες μας για τη Δημοκρατία, το σεβασμό στο Σύνταγμα, την Εθνική μας Ανεξαρτησία και την Αυτοδιάθεση του Κυπριακού Λαού, τον επισφραγίζουν. Και ο Λαμπράκης Σωτήρης Πέτρουλας, δίνει το μέτρο της θυσίας όχι μονάχα των Λαμπράκηδων, αλλά ολόκληρης της δημοκρατικής μας νεολαίας, που ενωμένη δοξάστηκε και δόξασε τη Δημοκρατία στη χώρα μας.
Λογιάζουμε, τέλος, τους εαυτούς μας σαν Έλληνες πολίτες κληρονόμους των κοινών αγώνων και των κοινών θυσιών του Λαού μας. Από πάπου προς πάπου, στην οικογένεια του καθενός από μας, χύθηκε το ίδιο πολύς ιδρώτας και πολύ αίμα, για να γίνουμε όλοι ελεύθεροι, ανεξάρτητοι, κυρίαρχοι, με Σύνταγμα και ελευθερίες, με πατριωτικές υποχρεώσεις αλλά και δημοκρατικά δικαιώματα, ίσοι πολίτες της χώρας αυτής.
Είμαστε Έλληνες, περήφανα τέκνα ενός περήφανου λαού, που μετρά τον καθένα κι όλους μαζί, με την αξία , την πνευματική, την κοινωνική, την πατριωτική…
Έτσι θεωρήσαμε ότι είναι ανάγκη να εξηγήσουμε μπροστά στο Λαό και τη Νεολαία: Ποιοι είμαστε, σε τι πιστεύουμε και ποιες είναι οι απόψεις μας σχετικά τόσο με τα ειδικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η Οργάνωσή μας, όσο και με τα γενικότερα, που αφορούν ολόκληρη τη δημοκρατική μας Νεολαία, το Λαό και το μέλλον της Χώρας…
ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ Μ.Θ. 1965
Μίκης Θεοδωράκης «Χρυσοπράσινο Φύλλο», Στίχοι: Μίκης Θεοδωράκης, Λεωνίδας Μαλένης, Νίκος Γκάτσος, και Άντη Περνάρη, Τραγούδι: Γρηγόρης Μπιθικώτσης, Μαρία Φαραντούρη, His Master’s Voice
Μίκης Θεοδωράκης, Ο Γιάννης Πουλόπουλος τραγουδά Μίκη Θεοδωράκη (CD, Album, RE), Lyra
ΜΟΥΣΙΚΗ Μ.Θ. ΓΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ 1965
“ΤΟ ΜΠΛΟΚΟ” Σκηνοθεσία: Άδωνις Κύρου, Σενάριο: Γεράσιμος Σταύρου, Άδωνις Κύρου, Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης, Ηθοποιοί: Κώστας Καζάκος, Μάνος Κατράκης, Κώστας Μπακοδήμος, …
Η ταινία αποδίδει το ιστορικό γεγονός του μπλόκου της Κοκκινιάς, κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής.
film: Το μπλόκο (1964)- Άδωνι Κύρου
“Καταιγίδα” ταινία με τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη
Πρόκειται για το κλασικό μελόδραμα του παλιού ελληνικού κινηματογράφου “Καταιγίδα”, παραγωγής 1965, σε σκηνοθεσία Κώστα Ανδρίτσου και σενάριο Νέστορα Μάτσα. Πρωταγωνιστούν η Ντόρα Γιαννακοπούλου και ο Γιάννης Βόγλης. Συμμετέχουν ακόμη οι: Ανδρέας Φιλιππίδης, Χριστόφορος Νέζερ, Μιράντα Μυράτ, Μαρία Σολδάτου. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο της ταινίας είναι η μουσική, καθώς είναι πλημμυρισμένη με πασίγνωστα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη. Τα ερμηνεύει η Ντόρα Γιαννακοπούλου, ενώ ο Γιάννης Βόγλης υποδύεται τον συνθέτη και πιανίστα, δηλαδή τον Μίκη! Ακούγονται τραγούδια από τους κύκλους: “Επιτάφιος”, “Λιποτάκτες”, “Πολιτεία”, “Όμορφη πόλη”, “Η γειτονιά των αγγέλων” και “Μικρές Κυκλάδες” και κάποια ορχηστρικά θέματα από το “Αξιον Εστί”!
«Καταιγίδα» (1965) (τα τραγούδια της ταινίας) Nτόρα Γιαννακοπούλου
